Tradiziozko euskal dantzen inguruko mintegia antolatu nahi da Aitzina Folk jaialdiaren aterkinpean eta horretarako Argia taldeak urte berria hastearekin batera 2020ko urtarrilaren 5ean Gasteizko Principal Antzokian emango duen Martin Zalakain ikuskizuna aitzakia ezin hobea izan daitekeela iruditzen zaigu.

Argia taldeak etengabe bilatutako dantzakera aske eta naturalarekin lotutako lanketa proposatzen da. Honetarako, ikuskizun honetarako propio landu zen “sueltoko” edo fandango eta arin-arinerako ereduari dagokion dantzakera eta inprobisazio aukerekin jolastea izango da mintegiaren helburu. 

Laburbilduz:

• Mintegia: Dantzakera “suelto” baten bila
• Irakaslea: Josu Garate Suinaga eta Mikel Urbeltz Arregi
• Data: 2019ko azaroaren 22an, 19:00-21:00
• Iraupena: 2 ordu
• Gehienezko ikasle kopurua: lekuaren arabera
• Maila: bakoitzak berea!

JOSU GARATE SUINAGA (1975, Eibar)

Maria Luisa Suinaga eta Felix Garateren semea, etxean jasotzen du dantzarako eta musikarako zaletasuna baserri giro eta auzoetako erromerietan. Dantzaria eta arkitektoa, musikaria eta kantuzalea. Eibarko Kezka Dantza Taldeko dantzaria eta Arrateko Amaren ezpata-dantzaren kofradiako kide. Argia taldearekin jarduna J.A. Urbeltz eta Marian Arregiren gidaritzapean sortutako ikuskizunetan 1997a geroztik, dantzari zein dantza-maisu; azkena, Martin Zalakain. Dantzan.eus elkarteko kide eta langile dantzaren sustapen eta hedapenean, besteak beste Dantzan Ikasi formazioa programa koordinatuz. Dantzerti, Euskadiko Arte Dramatiko eta Dantza Goi Mailako Eskolan irakaslea tradiziozko euskal dantzari lotutako ikasgaietan. Hainbat elkarlan eta parte hartze izan du musikari, dantza talde zein zinegilerekin: Dantza (Telmo Esnal, 2018), Handia (Aitor Arregi eta Jon Garaño, 2017). Sasimusikaria, autodidakta, eMePebo5t musika taldeko partaide plazetan dantzan eta plazak dantzaraziz, festalagun, Aiko taldearekin ere aritzen da tarteka.

MIKEL URBELTZ ARREGI (1969, Donostia)
Gaztetatik jaso du familiarengandik zaletasuna. Biolina ikasi zuen, eta hamasei urterekin dantza ikasten hasi zen. Marian Arregi amarengandik euskal tradizioko errepertorioa jaso zuen, hari egokitutako biolin estiloak garatuz Euskal Filologia ikasketak egiten zituen bitartean. Udazkenean Folk jaialdiaren zuzendaria izan zen, eta horri esker, etengabeko erlazioa izan zuen Europako musikari, kantari eta talde tradizionalekin. 1995ean, Berrizko itsuari diskoa argitaratu zuen, biolin tradizionalaren estilo berri bat proposatuz, albokaren errepertorioan, tinbrean eta tonuan oinarrituta. Jean Mixel Bedaxagar kantari eta xirulariak irakatsi zizkion zuberotar tradizioak, eta hari kontzertu ugaritan, bai eta Ikerfolkek eta Fonti Musicalik argitaratutako diskoan lagundu dio biolinarekin. Hainbat pastoraletako partaide izan da, Sabin Arana Goiri, Atharratze Jauregian eta Iparragirre. Estilo ezberdinetako musikariekin egin du lan, Anje Duhalde, Mikel Urdangarin, Txuma Murugarren, Purr edo Pilt. 2012an “Crónlech vasco zorro japonés. De Jorge Oteiza a Akira Kurosawa” liburua argitaratzen du bere aitarekin elkarlanean, Jorge Oteiza Fundazio Museorako. Argia taldearen ikuskizun guztietan parte hartu du: Irradaka, Zortziko, Muriska, Alakiketan, Kondharian, Pas de basque, Axeri, boda, eta Martin Zalakain azkenaren musika zuzendaritza izan du. Telmo Esnalen Dantza filmean parte hartu du musika aukeraketan eta musikari gisa. Gaur egun, Bilboko Kafe Antzokian, “Dantza Ganbara” programan parte hartzen du, eta bertan lan egiten du kudeatzaile gisa.

Tailer honetan dantzaren oinarrizko pauso batzuk ikasiko ditugu, eta gero Irlandako dantzaren aldaera batean gauzatuko ditugu: gizarte edota talde-dantza delako aldaeran. Dantza mota horren barruan kokatzen dira cêílis eta set dancinga, azken hori formal eta egituratuagoa. Jarraian, pauso horiek hainbat koreografiatan egokituko ditugu, reels,  jigs, hornpipes, polka eta gainontzeko erritmo irlandarrak lagun.

Adin guztietako pertsonek har dezakete parte tailerrean; ez da beherezkoa aurretiko esperientzia, ezta dantza bikotekiderik ere.

Ondo pasatzeko tailer dibertigarria da, Irlandako musikaren kariaz ikasi eta gozatzekoa.

Irish Treble taldeko bi dantzarik izango ditugu irakasle.

Irish Treble taldeko dantzariak

Irish Treble taldeko dantzariek 2007an hasi zuten beren formazioa, Rosalía Hall dantzari eta koreografoa irakasle zutela.

Gerora, beren trebatze prozesua jarraitu dute hainbat profesionalen eskutik. Haien irakasleak, beteak beste, honako hauek izan dira: Stephan Nikolov (Lord of the Dance taldeko ikaslea), Sophie Therese Luppas (Alemaniako irlandar dantzako txapelduna) eta Show-styleko hainbat aditu.

Azken urteotan izen handiko artistekin aritu dira elkarlanean, hala Espainiako artistekin (Celtas Cortos, Mägo de Oz, Carlos Núñez…), nola nazioartekoekin (The Chieftains, Gwendal, Mat Molloy, Paddy Keenan, Kila…).

Era berean, eskolak, tailerrak eta kurtso intentsiboak ematen dituzte, eta harreman estua dute Irlandak Madrilen duen enbaxadarekin; enbaxadak antolatu dituen hainbat kultur ekitalditan parte hartu dute.

DULTZAINATIK BIOLIN-FOLKERA.

Tailer honek fiddlera, alegia, biolin folkera, hurbildu nahi gaitu: haren lengoaia berezia aurkeztu eta haren hastapenak irakatsi. Hainbat tradiziotako alde komunak aurkeztuko ditugu, eta antzinako dultzaineroen errepertorioari erreparatuko diogu bereziki: nola moldatu dituzten biolinera dultzainaren lengoaia eta ornametuak.

Gaztelako musikaren ornamentu, errepertorio, arku-trikimailu, erritmikoa… ikasiko ditugu. Taldeka arituko gara, partiturarik gabe, eta belarriz ikasiko ditugu kantak.

Tailerraren helburua bikoitza da. Batetik, bitarteko nahikoak eskaintzea ikasleak bere musikari prozesu pertsonala gara dezan. Bestetik, talde-lan eta enpatian oinarrituta, ikasleak diziplina bat eraikitzea, ikaste kooperatiboa eta bitarteko berriak lagun.

Duela hamar urtetik hona ematen ari gara tailer hauek Estatu osoan zehar. Horrekin, musikari hasberri zein eskarmentudunei lagundu nahi diegu musika tresna zoragarri hau  hobeto interpretatzen, betiere oinarrituta tradizioan eta gaur egun munduan zehar dabiltzan hamaika erritmo garaikidetan.